1. Inleiding

Wij zijn een kleine school en daarom willen wij een veilige plek bieden aan kinderen. Jammer genoeg lukt dit niet altijd:
sommige kinderen worden soms gepest door andere kinderen en voelen zich daar heel slecht bij, zij worden bang en gaan zich onzeker voelen.
Dit kan negatieve gevolgen hebben voor het zelfvertrouwen en de schoolprestaties van de kinderen.

Uit onderzoek blijkt dat pesten op school een hardnekkig probleem is. In Vlaamse scholen wordt gemiddeld één kind op vijf gepest. Als ouder kan je dit niet alleen oplossen. Daarom vinden we het belangrijk dat we hier samen aan werken.

Met dit pestbeleid hopen we dat alle partijen (leerlingen, ouders, directie en leerkrachten) weten hoe te reageren als een pestprobleem zich voordoet, waardoor uiteindelijk alle kinderen zich goed voelen in Klimop.

2. Plagen, ruzie maken en pesten

Wat is plagen?

Plagen is van korte duur, is onschuldig en gebeurt meestal spontaan. Kinderen die elkaar plagen doen dat vaak om de beurt. Plagen is onschuldig en maakt kinderen assertief. Als kinderen aangeven dat het niet meer leuk is, moet het ophouden.

Wat is ruzie?

Ruzie maken mag, hoe raar dit ook klinkt. Het helpt kinderen om sociale vaardigheden te ontwikkelen. Zowel volwassenen als kinderen maken wel eens ruzie. Dit hoort bij het samenleven. Je kan ruzie maken omdat je ergens niet akkoord mee gaat, omdat je van mening verschilt omdat je andere interesses hebt.
Als je ruzie maakt, zeg je soms dingen die niet zo bedoeld zijn en die harder aankomen dan verwacht. Je hebt meestal onmiddellijk spijt van wat er gezegd is. Daarom is het belangrijk dat er na een ruzie tijd gemaakt wordt om zich te verzoenen of zich te verontschuldigen.

Wat is pesten?

Pesten is met opzet iemand pijn willen doen, iemand uitlachen of uitsluiten, iets vernielen of iemand laten merken dat hij waardeloos is. Pesten begint vaak met kleine, onschuldige plagerijen. De pestkoppen stoppen niet als iemand vraagt op te houden.
Het gedrag blijft zich herhalen en is doelbewust.

3. Signalen herkennen van slachtoffers en pestkoppen

Enkele mogelijke signalen van slachtoffers:

• ze lijken niet echt vrienden te hebben
• ze worden vaak als laatste gekozen
• ze geven vaak een onzekere indruk
• ze zien er ongelukkig uit
• ze worden vaak uitgelachen
• hun materiaal wordt beschadigd
• ze komen niet graag naar school
• ze vertonen thuis een gewijzigd gedrag

Enkele mogelijke signalen van pestkoppen:

• ze proberen vaak te overheersen in allerlei situaties
• ze aanvaarden geen tegenwerking
• ze doen heimelijk
• ze spotten, lachen anderen uit
• ze intimideren
• ze maken dingen van anderen stuk
• ze sluiten iemand uit
• ze trekken andere klasgenoten mee om hetzelfde te doen
• ze hanteren vaak geweld of bedreigen de slachtoffers

4. Samenwerken met ouders rond pesten

Wij streven naar een goede samenwerking en communicatie met ouders en de school. Het is belangrijk dat we samen op zoek gaan naar een oplossing om het pesten aan te pakken. Het kan nooit de bedoeling zijn dat ouders op school (ook niet aan de poort of op weg naar huis) eigenhandig het probleem willen aanpakken.

Daarom geven wij bij het begin van het schooljaar de volgende adviezen aan ouders:

• Indien je erachter komt dat je kind zijn/haar probleem niet durft melden op school, probeer je kind dan toch te stimuleren om naar een leerkracht toe te stappen.
• Als dit niet lukt, neem je best zelf contact op met de school. Je kan als ouder steeds terecht bij de klasleerkracht directie of zorgleerkracht.
• Blijf thuis tijd maken om met je kind over het probleem te praten en laat hem/haar duidelijk aanvoelen dat je achter de aanpak van de school staat. Geloof samen dat er een eind aan het pesten zal komen.
• Tracht door gerichte vragen te stellen de situatie zo goed mogelijk in te schatten. Er zijn steeds verschillende partijen met elk hun eigen verhaal.
• Geef als ouder zelf het goede voorbeeld. Praat erover en stimuleer je kind om voor zichzelf op te komen, op een positieve manier.
Praat niet negatief over andere ouders en kinderen.
• Bespreek ook de gevolgen van pestgedrag en laat duidelijk je afkeuring blijken.
Reageer positief op elke gedragsverbetering, hoe miniem ook.

5. Aanpak in onze school

Wat doen we om pesten te voorkomen?

Bij het begin van het schooljaar maakt elke leerkracht met de leerlingen klas- en schoolafspraken. Een belangrijke afspraak is dat onze school een plaats is waar iedereen erbij hoort en waar pestgedrag niet thuishoort.
De afspraken worden op papier gezet en aan de muur gehangen. Ieder kind zet zijn/haar naam op dit papier. Zij verklaren zich akkoord.

Regels die gelden in elke klas:

Wat ik zelf niet graag heb, doe ik niet bij een ander!!!

.  
• Word niet boos! Vraag om te stoppen met pesten.
• Probeer een ruzie uit te praten.
• Kom je er samen niet uit, ga dan naar de juf of de meester.

Deze regels worden duidelijk uitgehangen in de klas. Dit gebeuren wordt afgerond met een moment waarbij de leerlingen deze regels ondertekenen. De leerlingen krijgen ook elke een bladwijzer waarop deze regels te vinden zijn.

In september wordt ook het verschil tussen pesten en plagen in elke klas herhaald. Deze verschillen worden duidelijk uitgehangen in de klas.

In de klas hangen 2 affiches omhoog:

Regels bij het ruzie maken
Per graad zijn er ‘regels bij het ruzie maken ‘vastgelegd.
Deze regels zijn toepasselijk voor hun leeftijd.

Regels bij het vrienden maken
Per graad zijn er ‘regels bij het vrienden maken’ vastgelegd.
Deze regels zijn toepasselijk voor hun leeftijd en zijn rechtstreeks gekoppeld aan het
ruzie maken.
Wat kunnen we doen om een ruzie te vermijden of om het goed te maken?

Deze 2 affiches worden regelmatig in de klas besproken. Er worden in de loop van het schooljaar acties aan gekoppeld . Dit kan zowel op klas- als op schoolniveau gebeuren.

Doorheen het schooljaar wordt het schoollied “ klimoplied “ meermaals gezongen. Het toont de verbondenheid aan tussen onze kinderen.

In de loop van het schooljaar worden er verschillende klas- en schoolactiviteiten georganiseerd waarbij veel aandacht gaat naar een goede groepssfeer. We denken hierbij aan klasuitstappen, sportdagen, bos- en zeeklassen, klasfeestjes, overschrijdende klasactiviteiten, de speelplaatskoffer per klas, klasbrievenbus,…

Elk schooljaar nemen we deel aan de anti- pestweek.
Wij noemen het bewust “ vriendschapsweek” Wij willen een positieve school zijn.
We dansen met de hele school de “ move tegen pesten”

Tijdens de Vlaamse anti-pestweek of de jeugdboekenweek kan er gewerkt worden met boeken rond pesten. Er worden dan verschillende voorleesmomenten voorzien.

Enkele boekjes die de leerkrachten kunnen gebruiken

Kleuters

“ Rikki” van Guido Vangenechten
“ Hangoor” van Dick Bruna
“ Jij bent heel bijzonder” van Brigitte Weniger & Eve Tharlet
“ Wie legt het mooiste ei?” van Hans de Beer
“ Mieke wil niet meer naar school” van Hilde Schuurmans
“ Klein Kikje “ toch van Luk Depondt
“ Samenwerken “ van Celeste en Snoek . Uitgeverij Kwintessens
“ Vrienden worden” Jesse krijgt een nieuwe vriend. Snoek en Van de Beek. Uitgeverij Kwintessens
“ Regels en afspraken” Wat mag wel, wat mag niet? Staring en Flannery. Uitgeverij Kwintessens.
“ Plagen” Floortje maakt graag grapjes. Snoek en Van der Grift. Uitgeverij Kwintessens.
“ Regels bij het ruziemaken” Altijd ruzie van Spathelf en Szesny. Uitgeverij C. De Vries – Brouwers

1ste graad

“ Het vuurspuwend MONSTERtje” van Luk Dupondt ( prentenboek)
“ De brief in de fles” van Vivian den Hollander ( + luister cd)
“ Klein maar sterk” van Marion Bloem
“ Het beest heet Mona” van Bart Moeyaert / Gerda Dendoove
“ Juul” van G. De Mayer
“ Kwelduivels” van Guy Didelez
“ Andertje” van Kathrin Cave en Chris Ridell
“ Domme gans - Stomme geit “ van Isabel Abedi en Silvio Neuendorf

2de graad 

“ Onweer in je hoofd” van Cariet Leeuwis
“ Engel” van Birgitte Minne
“ Pestmeiden” van Jacqueline Wilson
“ Bikkels” van Carry Slee

3de graad

“ Het pestactieplan” van Guy Didelez
“ Spijt” van Carry Slee
“ De tasjesdief” van Mieke van Hooft ( + film)
“ Knappe Ollie” van Mieke Vanpol
“ Zwart in je vel” van Renate Ahren

Enkele bruikbare websites voor meer informatie

- http://www.klasse.be/ouders  ( kijk onder HELP )

- www.pesten.be  ( voor info )

- www.groeimee.be  ( voor info )

- www.vcov.be  ( vormingsavonden over pesten voor ouders )

- www.iswlimits.be  ( indien er volwassenen bij de pesterijen betrokken zijn )

- www.saferinternet.be  ( over pesten via internet, mail, gsm )

- www.stopdigitaalpesten.nl ( over pesten via internet, mail, gsm )

 

- www.vpngids.nl/veilig-internet/kind-en-jeugd/cyberpesten/ (over pesten via het internet)

Wat als er toch gepest wordt?

Wanneer pesten zich toch voordoet, moet dit meteen gesignaleerd worden. Er wordt een duidelijk standpunt ingenomen tegen pesten.
Vervolgens wordt het probleem aanpakt. Dit kan door het voeren van gesprekken met pester en slachtoffer. Het is voor het slachtoffer niet altijd gemakkelijk om er met iemand over te praten. Daarom is het belangrijk dat de kinderen weten dat ze bij iemand terecht kunnen en dat er zo’n vertrouwenspersoon op onze school is.  De kinderen, leerkrachten, ouders, ... kunnen steeds bij juf Jolien terecht.
Sommige kinderen voelen zich meer vertrouw bij hun eigen juf. Natuurlijk kunnen de leerlingen ook bij hen terecht om hierover te praten. De zorgjuf of klasleerkracht biedt in de eerste plaats bescherming en een luisterend oor.
Een aanpak gericht op communicatie en herstel heeft meer slaagkansen dan een bestraffende aanpak. Zowel slachtoffer als pester moeten zich bij de aanpak veilig voelen.

Indien er sprake is van herhaaldelijk pestgedrag, worden de ouders van de pester op de hoogte gebracht van de gebeurtenissen op school. Het is de bedoeling dat op het einde van het oudergesprek duidelijke afspraken worden gemaakt.

Inschakelen van externen

Indien het pesten blijft voortduren, wordt het CLB ingeschakeld voor verder onderzoek. Soms hebben zowel de pester als gepeste professionele hulp nodig. Het CLB overlegt met de ouder welke hulp er nodig is ( bv: sociale vaardigheidstraining)